Teritorijalna nejednakost: U 80 opština Srbije zarade ispod 80 odsto proseka

U poslednjem kvartalu 2023. u 80 opština prosečne zarade bile su ispod 80 odsto proseka republike. Ovo navodi Republički zavod za statistiku (RZS) u izveštaju o trendovima za četvrti kvartal prošle godine u delu koji se odnosi na regionalne ekonomske asimetričnosti. Kao što je poznato, najviše zarade su zabeležene u Beogradskom regionu, spram Regiona Šumadije i zapadne Srbije, gde su zarade najniže.

Prosečna zarada bez poreza i doprinosa u Beogradskom regionu iznosila je 109.431 dinar ili 127 odsto proseka Srbije koji je bio 86.007 dinara. U Vojvodini je neznatno ispod republičkog proseka 81.386 dinara ili 95 odsto republičkog proseka, dok su u Južnoj i istočnoj Srbiji i Šumadiji i zapadnoj Srbiji ostvarili 85 odsto i 83 odsto proseka. U parama to je 73.373 dinara i 71.642 dinara.

U svim regionima prosečna zarada raste u odnosu na isti period prethodne godine, a najveće relativno povećanje ostvareno je u Beogradskom regionu, za 15,4 odsto.

Stopa nezaposlenosti u SAD najviša za dve godine

U pojedinim beogradskim opštinama prosečna zarada je bila više nego duplo veća u odnosu na Preševo, gde je bila najniža prosečna zarada od 57.201 dinara. Takođe, na začelju lestvice nalaze se opštine Bojnik, sa zaradom u proseku od 57.392 dinara, Vlasotince 58.842 i Svrljig 59.104 dinara.

Korelacija stope nezaposlenosti i stepena razvijenosti regiona veoma je visoka, pa, u skladu s tim, Južna i istočna Srbija, sa vrednošću stope nezaposlenosti od 13,3 odsto u 2023. godini, za 41 odsto prevazilazi prosek republike koji iznosi 9,5 odsto, nasuprot Beogradskom regionu, gde je stopa nezaposlenosti najniža 7,2 odsto, odnosno 23,7 odsto ispod nacionalnog proseka.

Kada je posredi stopa zaposlenosti, prednjači Beogradski region, sa stopom od 55,7 odsto ili 10,7 odsto iznad proseka, dok je u Južnoj i istočnoj Srbiji zabeležena najniža stopa 44,8 odsto ili 10,9 odsto ispod republičkog proseka koji iznosi 50,3 odsto.

Plata u Beogradu dva i po puta veća od one u Crnoj Travi: Ova srpska opština ubedljivo na prvom mestu po zaradi

Od ukupnog BDP-a u 2022. godini najviše je ostvareno u Beogradskom regionu 40 odsto, zatim u Vojvodini 26,4 odsto, Šumadiji i zapadnoj Srbiji 18,4 odsto i Južnoj i istočnoj Srbiji 15,2 odsto. Ako se ima u vidu da Beogradski region obuhvata 3,7 odsto prostora na kome živi 24 odsto stanovnika, jasno je da je ujedno reč o regionu sa najvećim BDP-om po stanovniku od 1.686.000 dinara, odnosno 58,3 odsto više u odnosu na republički prosek. Sledi Vojvodina, koji za 0,8 odsto prevazilazi prosek, dok ostali regioni beleže ispodprosečne vrednosti BDP-a po stanovniku, i to Šumadija i zapadna Srbija za 32,8 odsto i Južna i istočna Srbija za 28,3 odsto ispod proseka.

Neujednačen ekonomski rast poslednjih decenija doprineo je produbljivanju već postojećih teritorijalnih nejednakosti.

Osim Beogradskog regiona, koji nema nijednu opštinu sa statusom nerazvijenog područja, u ostala tri regiona broj i veličina nerazvijenih opština izrazito variraju. Vojvodina ima samo jednu u grupi izrazito nedovoljno razvijenih od ukupo 46 opština. Južna i  Istočna Srbija ima čak 30 od ukupno 53, a u Šumadiji i Zapadanoj Srbiji ovaj status ima 13 od ukupono 53 opštine, prenosi Politika.

Švedski gigant u problemu: Erikson će otpustiti 1.200 zaposlenih u Švedskoj da bi smanjio troškove