JMBG previše otkriva o nama: Da li je vreme da ode u prošlost?

Otakako je uveden 1976. godine, jedinstveni matični broj građanina je broj kojima su bili u matične knjige zavedeni milioni građana kako bivše tako i sadašnje države. 

Otkriva sve o građanima

Međutim, vremena su se promenila, države koje su se osamostalile uvele su nove identifikacione brojeve sa drugačijim sistemom numeracije, a ovaj koji se kod nas koristi već pola vek, sada previše otkriva, upozoravaju zaduženi za ličnu zaštitu podataka.

Sve su češći i predlozi da se postojeća numeracija od 13 cifara u kojoj se već na prvi pogled otkrivaju lični podaci poput datuma rođenja zameni za neki drugi sistem u koji bi trebalo da imju uvid samo pojedine institucije, a ne i oni koji na to nemaju pravo.

"Svako može znati kada ste rođeni, dan, mesto, godina, kada ste rođeni, kog ste pola, čak i koji ste upisani po redu u matičnim knjigama", kaže Milan Marinović, Poverenik za informacije od javnog značaja i zaštitu podataka o ličnosti, prenosi RTS.

Koliko je velika mogućnost zloupotreba, upozorava i Ana Toskić iz organizacije "Partneri Srbije" koja kaže da sa matičnim brojem sada možete da napravite lažna dokumenta, da osnujete firmu na tuđe ime, da prave lažne identitet.

Mogućnost zloupotreba

Hrvatska je JMBG zamenila OIB-om još 2009. godine ali je zadržala mogućnost dvostruke identifikacije i sa JMBG do prošle godine, kada su oba bila u matičnim knjigama. Sada je ostao samo OIB. To je urađeno u skladu sa propisima Evropske unije.

"To je jedan dugotrajan proces. Hrvatska je u njemu bila preko 10 godina, uz sve pripreme i paralelnu upotrebu i matičnog broja i tog osobnog broja koji podrazumeva nasumičan red cifara, koji opet podrazumeva identifikaciju svakog pojedinca, ali ne ukazuje na lična svojstva", objašnjava Toskić Cvetinovićeva.

Poverenik za informacije od javnog značaja smatra da bi i Srbija trebalo da JMBG zameni ličnim brojem, pre svega radi bezbednosti.

Kao značajan podatak navodi i da je prošle godine dobio više od 400pritužbi zbog kršenja zaštite podataka o ličnosti. Zanimljivo da se najveći broj odnosio na rad Ministrstva unutrašnjih poslova.