Popis stanovništva počinje u subotu: Šta ako niste kod kuće, a popisivač dođe?

Popis stanovništva se sprovodi jednom u deset godina, a kazne za neučestvovanje kreću se od 20.000 do 50.000 dinara te nije čudo da sve građane zanimaju oni najvažniji detalji - koja će se pitanja postavljati na popisu, šta ako nisam kod kuće, da li postoje pitanja na koja ne moram da odgovorim i da li sam u obavezi da pustim popisivača u svoj dom.

Popisivača će ove godine biti 15.000, a za građane je pripremljeno čak 69 pitanja. Sva su pitanja usaglašena sa standardima Ujedinjenih nacija i evropske agencije za statistiku Evrostat sa kojom moraju da budu usklađene sve zemlje kandidati za članstvo u EU.

Na koja pitanja ne moram da odgovorim?

Kao i na popisu 2011. godine građani ne moraju da odgovore na pitanja o nacionalnoj pripadnosti, jeziku i veroispovesti.

Da li moram da učestvujem u popisu?

Da, učestvovanje u popisu stanovništva je obaveza svakog građanina Republike Srbije. Po Zakonu o popisu propisane su kazne za građane koji odbiju da učestvuju u popisu, koje se kreću od 20.000 do 50.000 dinara.

Da li ćemo se popisivati ručno?

Ne, ove godine popisivači dolaze u naše domove sa laptopovima i vrši se elektronsko popisivanje, što znači da će upisivanje odgovora na pitanja ići daleko brže nego prethodnih godina.

Kako znam da je popisivač ovlašćen za popisivanje?

Svi popisivači će imati legitimacije RZS i ovlašćenje da učestvuju u popisu.

Šta ako nisam kod kuće kada popisivač dođe?

Ukoliko niste kod kuće kada dođe red za vaš dom da se popiše, popisivač je dužan da dođe u nekom drugom terminu. 

Ukoliko vas i tada ne zatekne kod kuće dužan je da ostavi pismeno obaveštenje da je dolazio na kome mora da bude informacija da se putem besplatnog broja info-centra i uz pomoć operatera može zakazati novi termin za popisivanje odnosno na taj način građani mogu da stupe u kontakt sa svojim popisivačem.

Koja pitanja će mi postavljati?

Neka od pitanja koja će se postavljati građanima sadržavaće osnovne podatke o ukućanima: njihovo ime, prezime, pol, starost, mesto stanovanja, podaci o migratornim, etnokulturalnim, obrazovnim i ekonomskim karakteristikama, bračnom statusu i fertilitetu, načinu putovanja na posao/u školu i funkcionalnoj i socijalnoj integrisanosti.

Biće i nekih naizgled nelogičnih pitanja, kao što su pitanja koliko imate biološke dece. Bez brige, za statistiku ona su sva logična.

Osim toga, postavljaće se pitanja u vezi sa domaćinstvom, ukupan broj članova domaćinstva, srodnički i porodični sastav, osnov po kome domaćinstvo koristi stan u kojem se popisuje i da li se članovi domaćinstva bave sopstvenom poljoprivrednom proizvodnjom.

Za ljude koji žive u stanovima: adresa, vrsta stambenog prostora, korišćenje stana, oblik svojine, površina stana, broj soba, opremljenost instalacijama i pomoćnim prostorijama, vrsta energenta koji se koristi za grejanje, sprat na kojem se stan nalazi, kao i podaci o osnovnim karakteristikama zgrade u kojoj se stan nalazi.

Da li moram da popisivaču pokažem svoju ličnu kartu?

Ne, na ovogodišnjem popisu niste u obavezi da popisivaču dajete na uvid lična dokumenta. Naime, u popisu 2022. godine podaci se prikupljaju na osnovu izjave. Bilo bi ipak dobro da pripremite neki dokument sa JMBG-om, jer JMBG jedno od pitanja na popisu. 

Da li će moje podatke moći svi da vide?

Svi podaci koji se daju popisivaču su bezbedni i nigde neće biti publikovani, koriste se samo u statističke svrhe. 

Nijedna druga institucija ne može da ih koristi. To je garantovano Zakonom o popisu stanovništva, Zakonom o statistici, Zakonom o zaštiti podataka o ličnosti.

Članovi mog domaćinstva žive u inostranstvu ili drugom gradu

Iako članovi vašeg domaćinstva žive u drugom gradu radi studiranja ili posla ili su na privremenom radu u inostranstvu, svejedno će biti popisani kao članovi domaćinstva. 

Podatke o odsutnim članova domaćinstva mogu da daju članovi njihove porodice u Republici Srbiji. Ako su u pitanju studenti koji žive u studentskom domu biće popisani dvaput - jednom u domu, drugi put u svom domaćinstvu na osnovu izjave članova domaćinstva.

Kada će biti poznati rezultati popisa

Prvi preliminarni rezultati Popisa o broju stanovnika, domaćinstava i stanova, po opštinama i gradovima, objavljuju se u roku od 30 dana od dana završetka popisivanja, odnosno najkasnije do kraja novembra 2022.

Posle popisa, prvi put će biti objavljen podatak o broju zgrada sa stanovima, godini izgradnje, materijali od kojih su napravljene i slično.

Koliko nas je bilo na prošlom popisu?

Prema popisu stanovništva 2011. godine, u Srbiji je živelo 7.186.862 ljudi, broj domaćinstava bio je 2.487.886, a broj nastanjenih stanova 2.423.208.

Republički zavod za statistiku je 1. jula 2022. godine objavio procenu prema kojoj je u Srbiji u 2021. godini živelo 6.834.326 stanovnika, čija je prosečna starost bila 43,5 godina.

Od toga 51,3 odsto su žene, a 48,7 odsto muškarci.

Prema procenama demografa, očekuje se da će rezultati ovog popisa, kako se pokazalo i, primerice, u Hrvatskoj biti poražavajući i da će u Srbiji biti čak 700.000 stanovnika manje nego pre 11 godina kada je vršen poslednji popis stanovništva.