Šta piše u dokumentu Narodne skupštine Republike Srpske o predloženoj rezoluciji o Srebrenici

Narodna skupština Republike Srpske trebalo bi danas da zauzme stav o predloženoj rezoluciji o Srebrenici u Generalnoj skupštini UN, pa se pred poslanicima našao dokument  "Protest protiv kršenja Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH i opšteg međunarodnog prava" .

U dokumentu u 13 tačaka svim zainteresovanim stranama se, između ostalog, navodi da Narodna skupština Republike Srpske upućuje formalni protest kao odgovor na radnje preduzete u okviru neformalne grupe država "međuregionalnog jezgra" koja je Generalnoj skupštini UN dostavila konačni Nacrt rezolucije UN o genocidu u Srebrenici.

Ovaj formalni protest prvenstveno se odnosi na Hrvatsku (Ugovornicu), kao i na Nemačku, Francusku, Veliku Britaniju i SAD /države svedoci), kao i druge zemlje koje su učestvovale u sponzorisanju ili kosponzorisanju rezolucije UN o genocidu u Srebrenici, procesu koji je u suprotnosti sa principima opšteg međunarodnog prava, posebno u suprotnosti sa Opštim okvirnim sporazumom za mir u BiH i njegovim Aneksom četiri.

Brnabić: Rezolucijom o Srebrenici prekraja se istorija 20. veka

Suprotno odredbama Aneksa četiri, konačni Nacrt rezolucije UN o genocidu u Srebrenici sačinjen je i dostavljen Generalnoj skupštini UN bez učešća ili odobrenja Predsedništva BiH i bez ikakvog konsenzusa unutar BiH.

Ukazuje se da postupanje suprotno odredbama Aneksa četiri predstavlja povredu ugovornih obaveza od Hrvatske; obaveza iz opšteg međunarodnog prava i fiducijarnih dužnosti zemalja svedoka; i obaveza iz opšteg međunarodnog prava ostalih zemalja.

"Zajedno sa obavezama koje proizilaze iz opšteg međunarodnog prava, države svedoci krše svoje fiducijarne dužnosti kada narušavaju odredbe Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH", navodi se i ukazuje:

"U nastojanjima uspostavljanja moralnog i etički prihvatljivog ophođenja i principa dobre uprave, univerzalno su važeći osnovni fiducijarni principi koji uključuju odnos poverenja, lojalnosti i odgovornosti. Iako se primena ovih principa može razlikovati u zavisnosti od pravnog okvira i konteksta, oni zadržavaju istovetnu suštinu u međunarodnom pravu. Države svedoci, u svojoj ulozi fiducijara, imaju dužnost da podržavaju standarde moralnog i etičkog ophođenja, da sprečavaju sukobe i da služe interesima svih Ugovornica nepristrasno, bez ikakve diskriminacije ili favorizovanja. Na taj način države svedoci ispunjavaju svoju fiducijarnu dužnost i sprečavaju zloupotrebu moći te promovišu principe dobrog upravljanja. Najzad, najvažnija dužnost država svedoka je da podstiču izgradnju mira i pomirenje koja se opisanim aktivnostima krši".

Đurić: Rezolucija UN o Srebrenici će izazvati dalje podele na Balkanu

Ukazuje se takođe da prema opštem međunarodnom pravu, princip da treća država ne može biti vezana ugovorom između drugih država se ne smatra peremptornom normom. 

"U kontekstu visoko internacionalizovanog mirovnog procesa koji je prethodio zaključivanju Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH, u koji su bili uključeni različiti univerzalni i regionalni subjekti kao što su komisije, Kontakt grupa, mirovne konferencije, UN i njeni organi i agencije, smatra se da su Ugovornice dobile odgovarajuća ovlašćenja da regulišu pitanja Sporazuma na način da on ima erga omnes dejstva. Navedeno implicira da je pretpostavka nadležnosti Ugovornica da deluju u opštem interesu priznata od strane svih trećih država, izuzev onih koje su se izričito tome protivile", stoji u dokumentu.

 Svrha Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH je, ističe se, narušena osporenim aktivnostima Ugovornice, država svedoka i ostalih zemalja, što je proizvelo konkretne, destabilizujuće efekte po regionalnu bezbednost i delikatnu ravnotežu podele vlasti iz Sporazuma .

Repubika Srpska stoga zahteva hitnu obustavu navedenih radnji i vraćanje u relevantne međunarodno-pravne okvire kao i poštovanju ugovornih obaveza. 

Dodik: Usvajanje rezolucije o Srebrenici bio bi simbolični kraj multietničke BiH

"Takođe, tražimo da Ugovornica, države svedoci i ostale zemlje daju zvaničan odgovor sa obrazloženjem mera koje će biti preduzete da se ova situacija ispravi, kao i da se spreče buduća kršenja", navodi se u dokumentu.

Ukazuju da nepostupanje prema ovoj protestnoj noti i nepreduzimanje korektivnih radnji izuzeće Republiku Srpsku od prakse zaobilaženja Predsedništva i bilo kakvog efekta rezolucije o genocidu u Srebrenici.

"Takođe, neuspeh u rešavanju ove protestne note može dovesti Republiku Srpsku u situaciju da traži rešenje putem međunarodno-pravnih mehanizama za mirno rešavanje sporova, uključujući, ali ne ograničavajući se na arbitražu, međunarodne parnice, suspenziju ili poništenje Sporazuma, samoopređeljenje itd".

Verujemo, poručuje se u dokumentu, da će se Ugovornica, države svedoci i ostale zemlje odnositi prema ovom pitanju sa ozbiljnošću koju zaslužuje i brzo delovati kako bi podržali principe međunarodnog prava.

U poslednjoj tački je navedeno da se dokument prosleđuje srpskom članu Predsedništva BiH Željki Cvijanović na znanje i dalje postupanje.

Dokument je naznačen predstavnicima BiH, Hrvatske i Srbije, stranama ugovornicama Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH, uvaženim predstavnicima Francuske, Nemačke, Ruske Federacije, Velike Britanije i SAD - svedocima Opšteg okvirnog sporazuma za mir u BiH; poštovanim predstavnicima Ruande, Italije, Albanije, Čilea, Finske, Irske, Јordana, Lihtenštajna, Malezije, Holandije, Novog Zelanda, Slovenije, Turske, Severne Makedonije, Kanade, Austrije, Litvanije, Švedske, Vanuatua, Luksemburga, Poljske i Estonije, kao ostalim zemljama.

Vučić pozvao Grčku da bude uzdržana tokom glasanja o rezoluciji o Srebrenici