Srpska pravoslavna crkva i vernici danas slave Sveta tri jerarha

Srpska pravoslavna crkva (SPC) danas slavi Sveta tri jerarha, praznik posvećen vaseljenskim hrišćanskim učiteljima - Vasiliju Velikom, Grigoriju Bogoslovu i Jovanu Zlatoustom, čija su objedinjena teološka učenja obeležila vizantijsku crkvu 11. veka i usmerila pravoslavno bogoslovlje.

Tri vaseljenska učitelja, koji su svojim umom, obrazovanjem i načinom propovedanja hrišćanstva prevazišli svoje savremenike i koje je Crkva svrstala u red svetih, bili su tema velikih bogoslovskih sporova i rasprave u narodu, koji su okončani 1084. godine ustanovljenjem zajedničkog praznika, u vreme cara Aleksija Komnena.

Krstovdan, Bogojavljenje, Sveti Jovan: Sveštenik za UNU pričao o tri velika praznika u tri dana

Pitali smo sveštenika: Koje značenje ima post i kako se pravilno posti

U javnim bogoslovskim raspravama jedni su uzdizali Vasilija zbog čistote i hrabrosti, drugi Grigorija zbog nedostižne visine u bogoslovlju, a treći Zlatoustog zbog čudesne slatkorečivosti i jasnoće u propovedanju hrišćanske vere.

Njihove pristalice su se nazivali Vasilijani, Grigorijani i Jovaniti.

Prema predanju, spor je rešen kada su se svetitelji javili u snu episkopu evhairskom Jovanu, prvo svaki zasebno, a potom zajedno, poručivši mu da su "jedno u boga", da u njima nema ništa protivrečno i savetujući ga da im napiše zajedničku liturgiju i odredi zajednički praznik.

Prema kanonu SPC, ovaj praznik spada u zapovedne zbog značaja za sveukupno hrišćansko učenje i slavi se uvek 12. februara po Gregorijanskom, odnosno 30. januara po Julijanskom i bogoslužbenom kalendaru SPC.

U pravoslavnim hramovima služe se liturgije u slavu svetitelja koji su zauzeli visoko mesto u istoriji hrišćanske crkve.

Porfirije: Siguran sam da se patrijarh srpski Pavle i danas moli za svoj narod

Na ovaj praznik SPC slavi svetog Vasilija Velikog kao retoričara, filozofa i pisca svetih liturgija koje se služe 10 puta godišnje na velike pravoslavne praznike.

Sveti Grigorije Bogoslov se proslavlja kao episkop u Carigradu, a 12 godina je upravljao crkvom utvrđujući pravoslavlje, dok je sveti Jovan Zlatousti, kao veliki besednik i tumač Svetog pisma, svojom rečitošću i jasnoćom misli prevazišao sve grčke retoričare.

Sveta tri jerarha proslavljaju svi pravoslavci - uživaju veliko poštovanje u srpskom narodu gde su od davnine esnafska slava metalaca, a pravoslavni grčki narod ih smatra ne samo crkvenim već i nacionalnim i školskim praznikom.

Svaki od ovih svetitelja praznuje se posebno u mesecu januaru - sveti Vasilije Veliki 1, sveti Georgije Bogoslov, 25, a sveti Jovan Zlatousti 27. januara, po julijanskom kalendaru koji poštuje SPC.

Patrijarh Porfirije: Pravoslavna vera otkriva šta je ispravan život

Patrijarh: Bez mira nema sabornosti, praštanje je uslov za postojanje svake zajednice