Samit Berlinskog procesa: Potpisivanje tri sporazuma

U Berlinu se održava Samit Berlinskog procesa. Skup je otvorio nemački kancelar Olaf Šolc, a jedan od učesnika je i predsednica EK Ursula fon der Lajen. 

Samit Berlinskog procesa, inicijative koju je pre osam godina pokrenula Angela Merkel sa ciljem da pojača saradnju država Zapadnog Balkana i približi ih EU.

Srbiju predstavlja premijerka Ana Brnabić, koja će se na marginama samita sastati sa šefom diplomatije Ujedinjenog Kraljevstva. U planu je da se sastane sa predstavnicima mladih i civilnog društva, kao i nemačkim privrednicima.

Samit će imtai konkretan rezultat - potpisivanje tri regionalna sporazuma o mobilnosti. Njima će države Zapadnog Balkana međusobno priznati fakultetske diplome, stručne kvalifikacije za pojedina zanimanja i lične karte.

Priznavanje diploma u roku od dve nedelje

Sporazum o priznavanju akademskih kvalifikacija reguliše priznavanje diploma, nastavak studija i lakši pristup tržištu rada.

Omogućava mobilnost studenata i akademskog osoblja na Zapadnom Balkanu po evropskim standardima.

U prvoj fazi će se primenjivati na državne univerzitete, kasnije i na privatne.

Skraćuje period priznavanja diploma sa postojećih nekoliko meseci na maksimalno 14 dana. Ukida postojeće naknade, suvišnu papirologiju i procedure, kako bi građani regiona mogli lakše da studiraju i rade.

Drugi sporazum predviđa automatsko priznavanje profesionalnih kvalifikacija za lekare, stomatologe i arhitekte kao profesije koje nedostaju na tržištu rada.

Omogućava pružanje usluga doktora medicine, stomatologa i arhitekata na Zapadnom Balkanu na osnovu direktive EU. Regulisanje mobilnosti tri profesije vidi se kao osnov za pregovore za još četiri zanimanja u narednom periodu - babice, medicinske sestre, farmaceute i veterinare.

Putovanje uz ličnu kartu

Sporazum o slobodi kretanja i boravka građana u prevodu znači uzajamno priznavanje ličnih karata. Pojednostavljuje prelazak granica i administrativnih prelaza stanovnika Zapadnog Balkana uz jedan dokument - ličnu kartu. Strane se obavezuju da će olakšati postupke za ulazak, tranzit i kratki boravak.

Za mnoge ovaj sporazum ne donosi novine. Građani Srbije, recimo, na osnovu ranijih sporazuma i saradnje u okviru Otvorenog Balkana granice regiona već prelaze samo uz ličnu kartu.

Ukidanje rominga u regionu najvažniji rezultat Berlinskog procesa

Iako su očekivanja od inicijative bila velika, entuzijazam je značajno smanjen. Ipak, značajan rezultat Berlinskog procesa je ukidanje rominga u regionu.

Uspostavljena je Regionalna kancelarija za saradnju mladih, sa sedištem u Tirani, po ugledu na nemačko-francuski model.

Zaključen je sporazum o osnivanju Transportne zajednice u Jugoistočnoj Evropi sa sedištem Sekretarijata u Beogradu, koji je počeo sa funkcionisanjem 13. septembra 2019. godine.

Osnovan je Komorski investicioni forum zapadnog Balkana (KIF), sa sedištem u Trstu, koji predstavlja i zastupa interese oko 350.000 kompanija.

U Berlinski proces su 2019. godine uključene Grčka i Bugarska, tako da Proces sada obuhvata 16 učesnica: Crna Gora, BiH, Severna Makedonija, Albanija, Srbija, Nemačka, Austrija, Francuska, Italija, Slovenija, Hrvatska, Ujedinjeno Kraljevstvo, Poljska, Grčka i Bugarska, kao i Privremene institucije samouprave u Prištini.