Hajrudin Šiba Krvavac: 95 godina od rođenja majstora partizanskog vesterna

Na današnji dan, pre tačno 95 godina, u Sarajevu je rođen Hajrudin Šiba Krvavac, jedan od najvećih bosanskohercegovačkih i jugoslovenskih filmskih autora, ali i jedan od najgledanijih reditelja u svetu!

Svojom snažnom autorskom ličnošću spojenom sa retkom zanatskom veštinom i smislom za spektakl i akciju u funkciji emotivnog angažovanja publike, a ne slavljenja ove ili one ideologije, Šiba je autor koji je donio potpuno novu vrednost u jugoslovensku i kinematografiju BiH.

Krvavac je režijom počeo da se bavi nakon Drugog svetskog rata i upravo je taj period ostavio dubok trag na njega. Snimio je oko 40 dokumentarnih filmova, tv serija, kratkih i dugometražnih filmova. Napisao je i preko dvadeset scenarija. Svi njegovi igrani filmovi u regiji, ali i šire, imaju kultni status.

Valter brani Sarajevo, koji je snimio 1972. godine, bio je najgledaniji film u Kini, a film Most je prodat u skoro svim zemljama sveta. Samo ovi podaci ukazuju na to koliko je Šibin filmski opus imao doprinosa i ostavio traga na bh. kinematografiju, podseća Anadolija.

Dar za precizno pričanje filmske priče je bio vidljiv već u njegovim ranim dokumentarnim filmovima što je postalo osnovna crta kasnijih dugometražnih filmova koje je režirao. Svi njegovi filmovi su akcioni i imaju temu Drugog svetskog rata. 

Za svoju filmsku naraciju puno duguje stripovima i američkim akcionim filmovima, naročito vesternima, sa maštovitom kombinacijom akcije i emocija, ličnih drama i epskih tragedija, idealizovanih heroja i psiholoških ispitivanja, ponekad sa dozom humora. 

Zbog svog filmskog stila, Krvavac je ponekad upoređivan sa američkim oskarovcem Hourdom Hoksom. U najkraćem, ono što je Šiba radio bila je čista filmska umetnost.

Mnogi se slažu da je Šiba jedini reditelj akcionih filmova u punom smislu te reči na prostoru bivše Jugoslavije, utemeljivač i svojevrstan predstavnik celog jednog filmskog žanra, poznatog kao "partizanski vestern". Njegovi filmovi predstavljaju kontinuitet modernog filmskog izraza u estetskom i svakom drugom umetničkom segmentu, zbog čega i jesu kulturno blago Bosne i Hercegovine.

Posebno je poznat je po filmovima Vrtlog, Diverzanti, Most i Partizanska eskadrila. Ipak, najveću slavu stekao je filmom Valter brani Sarajevo koga je videlo nekoliko milijardi gledalaca. Film je bio veoma popularan u Kini.

Šiba je od 20. aprila do 1. oktobra 1949. godine bio zatvoren na Golom otoku, jugoslovenskom političkom zatvoru, nakon razlaza tadašnjih sovjetskih i jugoslavenskih lidera. Ipak, Šiba nikada nije govorio o tome. Iako mu je, tokom agresije na BiH, bilo ponuđeno da to uradi, Šiba je odbio da napusti rodni grad. Preminuo je 11. jula 1992. godine u opkoljenom Sarajevu.

Povodom Šibinog rođenadana, u Sarajevu se obeležava i Dan Hajrudina Šibe Krvavca, u organizaciji Udruženja rediteljica i reditelja Bosne i Hercegovine. U sarajevskom bioskopu Meeting Point večeras će biti prikazan njegov kultni film "Valter brani Sarajevo", a pre toga će o ovom filmu govoriti bh. režiser i scenarista Faruk Lončarević.