Patrijarh Porfirije u Hramu Svetog Save na iznošenju plaštanice

Poglavar Srpske pravoslave crkve Porfirije služi večernje Velikog petka u Hramu Svetog Save tokom kojeg će biti izneta plaštanica, platno koje simbolizuje stradanje Isusa Hrista. Prethodno je plaštanica izneta u Maloj crkvi Svetog Save na Svetosavskom platou.

Iznošenje plaštanice obavljen je pri kraju jutrenja koje se služi na Veliki petak, posle večernje službe, nakon čega je, u prisustvu velikog broja vernika, položena zajedno sa Jevanđeljem na posebno ukrašen sto ispred oltara, koji simbolizuje kamen na kome je, prema predanju, telo Isusa Hrista pripremljeno za polaganje u grob.

Po polaganju plaštanice, vernici su je celivali, a to mogu da učine sve do sutra uveče, uoči Vaskrsa, koji počinje da se slavi od ponoći, oglašavanjem prvih crkvenih zvona.

Plaštanica simbolično obeležava vreme Hristove smrti i skidanja njegovog tela sa krsta, a na njoj je predstavljeno Hristovo polaganje u grob, Bogorodica, Josif, Nikodim, kao i jevanđelista Jovan.

Prema hrišćanskom predanju i verovanjima u plaštanicu su Hristovi učenici zajedno sa Josifom Arimatejskim uvili Hristovo telo odmah po skidanju sa krsta na kome je bio razapet. Predanja navode i da je čuvana u tajnosti sve dok nisu prestali progoni hrišćana.

U pravoslavnim crkvama se na Veliki petak ne služe liturgije, već takozvani Carski časovi sa čitanjem delova Jevanđelja koja opisuju stradanje Isusa Hrista.

Vaskršnja poslanica patrijarha Porfirija

Veliki petak je za sve hrišćane dan strogog posta, a u Srbiji je običaj da se zaustave svi poslovi i u kući i u polju, kao i da se farbaju jaja u crvenu boju koja je simbol nevino prolivene krvi Hristove i novog života.

U nekim delovima Srbije, vernici se prema običaju, nakon celivanja plaštanice, provlače ispod stola na kojem je ona bila položena, a tom prilikom se, prema verovanju, treba se pomoliti Bogu i pomisliti neku lepu želju.